Ervaar je regelmatig veel stress? Ben je vaak lusteloos of pieker je regelmatig? Zit je vaak in je hoofd? Wil je herstellen van een burn-out of stress de baas blijven? Wil je meer balans, rust en energie, zodat je effectiever functioneert? Wil je uitgerust wakker worden?
De prijs van stress
Stress uit zich in tal van dingen: je hebt geen energie meer, bent lusteloos, je bent gespannen, slaapt slecht of piekert vaak. Misschien heb je je emoties niet meer in de hand en heb je het gevoel geleefd te worden. Stress kan leiden tot een burn-out, verminderd functioneren en tot het verlies van levensvreugde.
Persoonlijke gevolgen
De prijs van stress kennen we allemaal: verlies aan plezier, creativiteit, productiviteit, en een vervreemdend gevoel, alsof we geleefd worden door de activiteiten en minder aanwezig zijn in het moment.
De gevolgen van langdurige stress zijn:
- Emotionele uitputting en ongewone vermoeidheid
- Verminderde prestaties, meer fouten maken en het uit de weg gaan van verantwoordelijkheden;
- Wisselende houding op het werk met verhoogde strijdlust en vermindering van interesse en motivatie;
- Problemen in communicatie met collega’s en relaties;
- Onvermogen om evenwichtig met emoties om te gaan;
- Soms een koude en cynische houding;
- Verhoogd ziekteverzuim, te laat op het werk verschijnen, elders (willen) solliciteren.
Maatschappelijke gevolgen
Voor de samenleving is de prijs ook hoog. Het CBS en het TNO rapporteren in 2014 dat ruim 14 procen van de werknemers in Nederland (1 op de 7) burn-outklachten had.[i] Dat aantal is de laatste tijd alleen maar toegenomen. In een eerder onderzoek (2010) was dit 13 procent.[ii] Een veelvoud daarvan heeft stressklachten. Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat 150.000 tot 300.000 werknemers zich jaarlijks ziek melden wegens stress. De duur van een burn-out is wisselend. Een gemiddelde is 189 dagen. De duur is maximaal 2 jaar.
De kosten zijn hoog.[iii] Een HBO-er kost gemiddeld € 225,- per dag. Die kosten kunnen voor een deel worden verhaald op een loonkostenverzekering. Maar de druk komt wel te liggen op de rest van de organisatie. Dee indirecte kosten worden vaak vergeten. Als we ‘opbrengst’ van een HBO-er inschatten op het dubbele van de kosten, dan komen de kosten van stress per medewerker uit op bijna € 160,- per dag. En dat gedurende máánden! Het kost de economie jaarlijks meer dan 6 miljard euro.
Behandeling
Stress lijkt onuitroeibaar. Maar is dat echt zo? De vraag is wat doe je eraan? Hoe kom je weer in balans en hoe voel je de energie weer stromen, waardoor je de wereld weer aan kunt? Hoe kun je tegenslagen leren zien als levenslessen, die je kunt benutten om een volgende stap in je leven te zetten?
[i] Een op de zeven werknemers heeft burn-outklachten
[ii] Meer werknemers met burn-outklachten
[iii] Wie betaalt wie
[iv] Van Luijtelaar G1, Verbraak M, van den Bunt M, Keijsers G, Arns M., EEG findings in burnout patients., J Neuropsychiatry Clin Neurosci. 2010 Spring;22(2):208-17. doi: 10.1176/appi.neuropsych.22.2.208.
1. Preventief: mensen met spanningsklachten die hen belemmeren in hun functioneren, maar nog wel deelnemen aan het arbeidsproces.
2. Curatief: mensen met burn-out die niet (meer) kunnen deelnemen aan het arbeidsproces, maar wel een duidelijke herstelvraag hebben.